Remmen
Het spreekt voor zich dat ook van een klassieker de remmerij op orde moet zijn. Desondanks laat het onderhoud hier soms te wensen over.
Vochtgehalte
Allereerst is het vochtgehalte van remolie van belang. Remolie is hygroscopisch en dus vochtaantrekkend waarbij het opgenomen vocht over het hele systeem verdeeld wordt. Lang niet verversde remolie raakt (deels) verzadigd met vocht en juist die verzadigde remolie zakt naar het laagste punt ofwel de remklauwen. Kortom: meer dan 3% vocht in de olie betekent bij de volgende grote beurt de remolie vervangen. En bij meer dan 5% vocht is het verstandig de remolie, zeker vóór een rit waarbij de remmerij sterk belast wordt, direct te vervangen.
Dit is belangrijk, omdat bij sterke belasting (vertraging wordt omgezet in warmte) de remmen extreem heet worden en remolie vervuild met water kan gaan koken. Dit gebeurt zonder vooraankondiging. Zolang je remt, bijvoorbeeld al remmend voor de zoveelste bocht in een heuvellandschap, is het nog niet zo'n probleem. De remolie bereikt weliswaar het kookpunt, maar je hebt de voet op de rem en omdat de remolie onder hoge druk staat, gaat die nog niet koken. Het vocht krijgt nog niet de kans te expanderen in stoom. Haal je nu je voet van de rem dan valt de druk in het systeem weg en krijgt het vocht wel de gelegenheid over te gaan in stoom. Door expansie wordt een deel van de remolie teruggedrukt in het remvloeistofreservoir. Kortom waar in de remklauw eerst olie zat, zit nu stoom en die is comprimeerbaar. Dus als je bij de volgende bocht op de remmen gaat, merk je dat je het rempedaal (in het gunstigste geval) bijna tot de bodem kunt intrappen zonder dat er echt vertraging optreedt. Met een gescheiden systeem ga je naar 30% remvermogen terug en bij een enkel systeem heb je waarschijnlijk helemaal geen remvermogen meer.
Remolie verversen
Remolie moet dus geregeld ververst worden, maar dat kan op verschillende, meer of minder goede manieren. Meestal wordt het gedaan door het remoliereservoir leeg te zuigen, dit met nieuwe olie bij te vullen, een ontluchtingsnippel openen, op de rem te trappen, ontluchtingesnippel weer sluiten etc. Dit herhaalt zich bij alle wielen, terwijl ondertussen het reservoir in de gaten gehouden en zo nodig bijgevuld wordt. Probleem hierbij is dat juist de meest vervuilde remolie onderin de remklauw niet ververst wordt. Toevoer en afvoer (de nippel) zitten immers bovenaan de remklauw. En dan zit er ook nog eens een remcilinder aan de buitenkant van de remschijf; daar komt ook geen nieuwe olie in.
Eigenlijk is er maar één goede manier om oude remolie uit de remcilinders te krijgen en dat is alle remklauwen demonteren, plunjers er uithalen, alles reinigen en droog makenen met nieuw Ate remvet en nieuwe afdichtingsrubbers weer monteren. Dat is wel een hoop werk.
Een tussenoplossing
Je kunt ook, als een soort tussenoplossing, het remsysteem spoelen. Dat doe je als vogt.
Demonteer alle vier de wielen en verwijder alle remblokken (bij trommels haal je de trommels er af en demonteer je de remschoenen) waarbij je er op let dat de plunjer niet uit de remcilinder los komt. Zuig zo veel mogelijk remolie uit het reservoir, druk alle plunjers in de klauwen of in de cilinder en blokkeer ze (met lijmtangen of vulplaatjes/blokjes) zodat ze niet weer naar buiten kunnen komen. De vuile remolie zit nu zo veel mogelijk in de remleiding of het reservoir. Zuig het reservoir weer goed leeg en vul weer bij met nieuwe remolie.
Begin nu linksvoor (wiel dicht bij het reservoir), sluit een slangetje aan op de ontluchtingsnippel en hang het in een potje waar al iets remolie in zit, zodat geen lucht er geen lucht terug in het systeem kan worden gezogen. Open de ontluchtingsnippel en spoel de remleiding al pompend met de rem door totdat je denkt dat de remleiding geheel ververst is en sluit de nippel. Herhaal dit successievelijk bij de overige wielen. Let er op dat het remoliereservoir (gescheiden systeen heeft 2 kamers) voldoende gevuld blijft.
Nu rest alleen nog de olie die in de verbinding tussen en achter de beide plunjers zit. Alleen door verdunnen is dit weg te krijgen. Haal daarvoor de blokkering (lijmtangen of vulblokjes), die je hebt aangebracht, weg en monteer tijdelijk bijvoorbeeld versleten remblokken. Dit om te voorkomen dat de plunjers er straks geheel uit kunnen komen. Draai bij remtrommels de lijmtangen iets los of doe er een tie-wrap omheen, zodat de plunjers ca. 1 cm. naar buiten kunnen komen. Pomp nu mer het rempedaal de plunjers voorzichtig naar buiten. Gebruik geen kracht, want een lijmtang of een tie-wrap druk je met het remsysteem zo stuk. Zuig het remoliereservoir weer leeg en druk alle plunjers weer terug, blokkeer ze opnieuw, zuig weer alle olie uit het reservoir en vul het reservoir daarna met nieuwe remolie. Vervolgens weer beginnend bij de remklauw linksvoor etc. doorspoelen en ontluchten (zie eerder). Hierna kan je de remblokken of -schoenen weer monteren. Let er daarbij op dat de pijl op het tussenplaatje, die in de draairichting van het wiel moet wijzen. En vergeet het borgpennetje van de pen niet.
Nu kan je met het rempedaal pompen totdat de rem hard wordt. Zo niet dan moet opnieuw ontlucht worden, zo ja dan kunnen de wielen er weer op en kan een proefrit volgen.
Tekst op basis van artikel Jan Schui in Triumph Tribune, dec. 2010/jan. 2011